Ufuk Avrupa Programı Nedir?
Ufuk Avrupa Programı Avrupa Birliği’nin hayata geçirdiği bir çerçeve programdır. UFUK2020 Programı’nın devamı niteliğindeki program, araştırma ve yenilik konularında çok geniş finansman fırsatları sağlar. Program kapsamında çok geniş başlıklarda başvuruya açılan çağrılar yoluyla, gerekli niteliklere sahip başvuru sahipleri, proje tekliflerini sunmaya davet edilir. Komisyon’a sunulan bu proje teklifleri değerlendirilir ve başarılı bulunan projeler fon almaya hak kazanır.
Ufuk Avrupa programı;
- Avrupa Birliği’ni bilimsel ve teknolojik yönden güçlendirmeyi;
- yenilik kapasitesini, rekabetçiliğini ve istihdamını yükseltmeyi, toplum önceliklerini karşılamayı,
- sosyoekonomik model ve değerlerini sürdürmeyi hedefler.
Buradan hareketle Ufuk Avrupa programının temel aldığı üç ana bileşen şunlardır;
- Bilimsel Mükemmeliyet,
- Küresel Sorunlar & Endüstriyel Rekabet,
- Yenilikçi Avrupa
Bu bileşenler pek çok alt kümeye ayrılır. Bu kümeler odağında başvurulara açılan çağrılar sayesinde Avrupa’nın öncelik verdiği pek çok konuda önemli adımlar atılıyor. En temel araştırma faaliyetlerinden ürün geliştirmeye, hatta ticarileştirmeye kadar uzanan aşamalar etrafında her yıl binlerce proje Avrupa Birliği tarafından destekleniyor. Bu çağrılara araştırmacılar, bilim insanları, girişimciler, ticari kuruluşlar, kamu kurumları, KOBİ’ler gibi pek çok aktör başvurabilir.
Proje Çağrılarındaki Temel Unsurlar
Ufuk Avrupa çağrılarında bazı önemli unsurlar da bulunuyor. Bunların başında özel koşullar gelir. Bu bölümde öne çıkan noktalar aşağıdaki şekilde sıralanabilir.
- Son başvuru tarihi, proje tekliflerinin Fonlama ve İhale Platformu’nda başvurunun yapılabileceği son tarih ve saati gösterir.
- Sona erme modeli , başvuru ve değerlendirme süreçlerinin kaç aşamalı olduğuna işaret eder. Tek aşamalı başvurularda proje teklifi detaylı olarak tek seferde başvuruya gönderilir. İki aşamalı başvurularda ise önce kısa bir proje tanıtımı iletilir, bu aşamada başarılı olunursa ardından teklifin detaylı versiyonu Komisyon’a sunulur.
- Gösterge bütçe, çağrının ana başlığı için ayrılan bütün bütçeyi gösterirken proje başına beklenen AB katkısı, her bir proje için AB’nin ne kadar fon sağlayacağını ve kaç projenin desteklenmesinin beklendiğini belirtir.
- Eylem tipleri projelerin benimsemesi beklenen eylemleri ifade eder ve araştırma ve inovasyon eylemi, inovasyon eylemi ve koordinasyon-destek eylemlerini içerir.
- Uygunluk koşulları, proje teklifinin başarılı sayılması için gereken ek koşulları içerir.
- Teknoloji hazırlık seviyesi ise o çağrı kapsamında yürütülecek projelerin ulaşması beklenen spesifik bir proje başarı düzeyini gösterir.
Özel koşulların dışında çağrılarda “beklenen sonuç, kapsam ve ortak öncelikler” unsurları da bulunuyor. Çağrı metninde yer verilen ‘beklenen sonuçlar’, proje tekliflerinde uygun ve açık şekilde yer bulmalıdır. Bu bölümde orta vadede projenin ne gibi etkiler yaratmasının beklendiği açıklanmalıdır. ‘Kapsam’ bölümü projenin benimsemesi beklenen hedefleri ve projede işaret edilecek ihtiyaçları içerir. ‘Ortak öncelikler’ ise tekliflerin dikkate alması gereken bazı özel gereklilikleri belirtir. Bu gereklilikler etik ve bütünlük, açık bilim, cinsiyet eşitliği ve kapsayıcılık gibi unsurlardır.
Proje Tekliflerinde Dikkat Edilecek Önemli Noktalar
Avrupa Komisyonu’nun Ufuk Avrupa kapsamındaki çağrılarına proje teklifi hazırlarken dikkat edilmesi gereken önemli noktalar bulunmaktadır.
Ufuk Avrupa proje teklifleri temelde iki ana unsur içerir: konsorsiyumla ilgili faaliyetler ve yazım ile ilgili faaliyetler. Konsorsiyum faaliyetlerinin altında bulunacak temel noktalar ortak bulma, müzakere, faaliyetleri tanımlama, katkıları yönetme gibi konulardır. Yazımla ilgili faaliyetler ise çağrı metninde beklenen hususlara teklifte uygun şekilde yer verilmesi, hedefler ve etkilerin yeterli düzeyde açıklanması, çalışma ve bütçe planlarının gerekli şekilde gösterilmesi gibi unsurlar olacaktır. Komisyon’un proje tekliflerinde önemsediği konulardan birisi de teklifin bir cinsiyet eşitliği planına sahip olmasıdır.
Konsorsiyum oluştururken Komisyon’un belirlediği iki gerekliliğe dikkat edilmelidir:
- konsorsiyumda yer alan ortaklardan en az biri, AB üyesi bir ülkede bulunan bir tüzel kişilik olmalıdır,
- farklı ülkelerden en az iki ortak daha bulunmalıdır, bu diğer ortakların da en az iki farklı üye ülke veya UA Programına asosiye olan ülkelerde bulunan tüzel kişilikler olması gerekir.
Proje teklifleri iki ana bölümden oluşur: portal üzerinde oluşturulan idari formlar ve teklifin anlatı kısmı. İkinci kısım, teklifin fonlanmaya değer olduğunu kanıtlamalı ve değerlendiricileri ikna edecek nitelikte olmalıdır. Proje teklifinde projenin arka planı açıklanmalı ve hedefleri net şekilde gösterilmelidir.
Teklifin ikinci bölümü “mükemmeliyet, etki ve uygulama” kısımları altında, projenin hedeflerine nasıl ulaşılacağını göstermelidir.
- Mükemmeliyet kısmı projenin amaçlarını ve ilgisini açıklar. Proje teklifi, disiplinler arası bir yaklaşıma ve cinsiyet eşitliği ile kapsayıcılık etmenine sahip olmalıdır.
- Etki kısmında, uygulanacak yöntemler ve prosedürlerin güvenilirliği konusuna odaklanılmalı ve projenin, sonuç ve etkilere nasıl katkı sağlayacağı gösterilmelidir.
- Uygulama kısmında ise çalışma planının ve risk değerlendirmesinin etkinliği ile kalitesi anlatılmalı, kaynak ve çabaların uygunluğu gösterilmeli, her bir katılımcının rolü ve kapasitesi vurgulanmalıdır.
Proje fikri oluştuktan ve teklif metni hazırlanıp üst okuması tamamlandıktan sonra başvuru aşamasına geçilebilecektir. Ufuk Avrupa çağrılarına başvurular Fonlama ve İhale Portalı üzerinden elektronik olarak Avrupa Komisyonu’na yapılmaktadır. Projede yer alacak her bir ortak Avrupa Komisyonu’nun Fonlama ve İhale Portalı’na üyelik oluşturulduktan ve kuruluş kaydı yaptıktan sonra proje teklifi bu portal üzerinden başvuru olarak sunulabilir. Başvuruların değerlendirilmesinin ardından ödüllendirilmeye layık görülen projeler Avrupa Komisyonu tarafından fonlanır ve faaliyete başlar.