Dünya, karşı karşıya olduğumuz iklim değişikliği ve biyolojik çeşitlilik kaybı gibi çevresel sorunlar nedeniyle önemli bir çıkmazın içindedir. Bu iki önemli kriz, ekonomilerin finansal istikrarını tehdit etmekte ve bu konuda çözüm arayışlarına yönlendirmektedir. Avrupa Komisyonu’nun Ortak Araştırma Merkezi (JRC) tarafından yürütülen araştırmalar, iklimle bağlantılı finansal risklerin yanı sıra biyolojik çeşitlilik kaybının da ekonomik sistem üzerindeki etkilerini anlamak adına önemli bir rol oynamaktadır.
1. İklimle Bağlantılı Finansal Riskler:
İklim değişikliğinin fiziksel etkilerinden kaynaklanan finansal riskler, aşırı hava olayları ve düşük karbonlu ekonomiye geçişle ilişkili geçiş riskleri olarak ortaya çıkmaktadır.
JRC’nin önerdiği tahmin metodolojilerine göre, Avrupalı yatırımcıların portföylerinin yaklaşık %11’i iklim değişikliği risklerine maruz kalırken, yeşil risklerin oranı yaklaşık %3’tür.
İklim değişikliğinin neden olduğu doğal afetler bankaların, verdikleri kredilerin geri ödenememesi riskiyle karşı karşıya kalmasına neden olabilir.
2. Biyoçeşitlilikle İlgili Finansal Riskler:
Biyoçeşitlilik kaybı ve çevresel bozulma, üretim faaliyetlerinin biyolojik kaynaklara ve ekosistemlere bağımlılığı ve doğanın bozulması nedeniyle finansal risklere yol açabilir.
Kredi itibarları, biyolojik çeşitliliğin kaybı ve ekosistem bozulması nedeniyle tehlikeye girebilir.
JRC’nin çalışmaları, finansal oyuncuların doğal hizmetlerin etkilerini kredi fiyatlandırmasında giderek daha fazla hesaba kattığını göstermektedir.
3. Ekosistem Bütünlüğünün Önemi ve İzleme:
Entegre Doğal Sermaye Muhasebesi (INCA) projesi, ekosistem hizmetlerinin ekonomik sisteme katkısını vurgulayarak sosyo-ekonomik bağımlılığı ortaya koymaktadır.
Ulusal Hesaplar, ekonomik terimlerle ifade edilen bir Doğal Sermaye Hesapları sistemi ile entegre edilerek ekosistem bütünlüğünün izlenmesi önemlidir.
İklim değişikliği ve biyolojik çeşitlilik kaybının finansal riskleri, sadece çevresel sorunlarla sınırlı kalmayıp aynı zamanda ekonomik istikrarı da tehdit etmektedir. Bu çerçevede, JRC’nin yürüttüğü araştırmalar, bu ikiz krizlere karşı sürdürülebilir ve dirençli bir küresel ekonomi için geliştirilecek politika ve stratejilere ışık tutmaktadır. Finansal araştırmacılar ve politika yapıcılar, bu bilgileri kullanarak çevresel risklere karşı etkili önlemler alabilir ve gelecekteki finansal istikrarı sağlamak adına çözüm odaklı yaklaşımlar geliştirebilirler. Daha fazla bilgi için: https://joint-research-centre.ec.europa.eu/jrc-news-and-updates/decrypting-financial-risks-climate-change-and-biodiversity-loss-2023-12-18_en
